హిందోళ రాగం

                           

శాస్త్రీయ సంగీతము ఇరవైయ్యోవ మేళకర్త నఠభైరవి. ఆ నఠభైరవి రాగానికి జన్యరాగము ఈ హిందోళ రాగము.  

ఆరోహణ: స మ గ మ ద ని స

అవరోహణ:  స ని ద మ గ స

హిందోళం వొక విలక్షణమైన రాగం.  సంగీత జ్ఞానం లేని వారు సైతం ఈ రాగంలో స్వరపరిచిన పాటలను వింటే పారవశ్యంతో తలలూపాల్సిందే. ఈ రాగంలోని పాటలు వింటే జీర్ణ కాలేయ సంబంధమైన వ్యాధులు నిదానిస్తాయిట.  

హిందోళ రాగములో ఉన్న కొన్ని ప్రముఖ కీర్తనలు :

సామజ వరగమన - త్యాగయ్య
మనసులోని మర్మమును తెలుసుకో - త్యాగయ్య
మమవతుశ్రీ సరస్వతి - మైసూర్ వాసుదేవాచార్య
మనసులోని మర్మమును తెలుసుకో - త్యాగయ్య
నీరజాక్షి కామాక్షి -
సామగాన లోలనే  సదా శివ శంకరనే
కొండలలో నెలకొన్న కోనేటి - అన్నమాచార్య
దేవదేవం భజే - అన్నమాచార్య
భామనే సత్యా భామనే - యక్షగానము
కట్టెదుట వైకుంఠము - అన్నమాచార్య
గరుడ గమన - అన్నమాచార్య
నిగమా నిగమాంతర వర్ణిత - అన్నమాచార్య 

ఈ రాగములో ఉన్న కొన్ని తెలుగు సినిమా పాటలు :

*  శ్రీకర కరుణాలవాల - బొబ్బిలి యుద్ధం
* చూడుమదే చెలియా - విప్రనారాయణ
* మూగవైన ఏమిలే - అప్పుచేసి పప్పు కూడు
* మనమే నందన వనమే గదా - మా ఇంటి మహాలక్ష్మి
* వనిత తనంతట తానే వలచిన ఇంత నిరాధరణ - పరమానందయ్య శిష్యుల కథ
* పతియే ప్రత్యక్ష దైవమే - ఆమె కథ
* అందాలు చిందెడి ఆనంద సీమ - చింతామణి
* శ్రితజనపాల - దేవంతకుడు (పాతది)
* మధురమైన గురు దీవెన - స్వర్ణ మంజరి
* నన్ను వదిలి నీవు పోలేవులే - మంచి మనసులు
* సందేహించకుమమ్మా- లవకుశ
* కలనైనా నీ తలపే - శాంతినివాసం
* నారాయణా హరి నారాయణా - చెంచులక్ష్మి
* పగలే వెన్నెలా - పూజాఫలం
* శ్రీకరమగు పాలన నీదే - మహాకవి కాళిదాసు
* నేనే రాధనోయీ - అంతా మన మంచికే
* పిలువకురా అలుగకురా - సువర్ణ సుందరి
*  ఓహో మోహన రూపా గోపాలా - శ్రీకృష్ణ తులాభారం
* మనసే వికసించెనే - అమరశిల్పి జక్కన
* దేవదేవ పరంధామ - సీతా రామ కల్యాణం
* వీణ వేణువైన సరిగమ -ఇంటింటి రామాయణం
* అభినందన మందార మాల - తాండ్రపాపారాయుడు
* కొత్త కొత్తగా ఉన్నది - కూలీ నెం.  1
*  ఏం వానో ముసురుతున్నది - నారీ నారీ నడుమ మురారి
*  మనసులోని మర్మమును తెలుసుకో - నారీ నారీ నడుమ మురారి
* రాజశేఖరా నీపై మోజు తీరలేదురా- అనార్కలి
* జయవాణి కమల చరణ - మహామంత్రి తిమ్మరుసు
* గిరిజా కల్యాణం (సాగమ సాగమ ) - రహస్యం
* క్షితి రితి విపుల తలే - భక్త జయదేవ
* లక్ష్మీ వల్లభ దీన శరణ్య  - భక్త ప్రహ్లాద
* కలనైనా నీ వలపే - శాంతి నివాసం
* అందమె ఆనందం - బ్రతుకు తెరువు
* రామ కథను వినరయ్యా - లవకుశ
* మనసే అందాల బృందావనం - మంచి కుటుంబం
*  సాగర సంగమమే ప్రణయ…- సీతాకోక చిలుక
* రారా.. స్వరముల సోపానమునకు - సంకీర్తన
*  మావి చిగురు తినగానే - సీతామాలక్ష్మి
* స్వరములు ఏడైనా  - తూర్పు - పడమర
*  ఆడవే అందాల సురభామిని - యమగోల
* రంగులలో కలవో - అభినందన
* ఓం నమఃశివాయ - సాగర సంగమం
* పాడాలనీ ఉన్నది - చిళ్ళర దేవుళ్ళు
* నిగమా నిగమాంతర వర్ణిత - అన్నమయ్య
* దయ చూపవే గాడిదా - జాతక రత్న మిడతంబొట్లు
* గున్నమామిడి కొమ్మ మీద - బాల మిత్రుల కథ
* నమ్మకు నమ్మకు ఈ రేయిని - రుద్ర వీణ
* చినుకు తడికి చిగురు తొడుగు పువ్వమ్మ - నీ స్నేహం
* పొడగంటినయ్యా నిన్ను పురుషోత్తమా - అన్నమయ్య
* వల్లంకి పిట్ట వల్లంకి పిట్ట - గంగోత్రి
* గుప్పెడు గుండెను తడితే - బొంబాయి ప్రియుడు
* ఎక్కడో పుట్టి ఎక్కడో పెరిగి - స్తూడెంట్ నెం.  1
* కాస్త నిన్ను నేను నన్ను నువ్వు తాకుతుంటే - స్తూడెంట్ నెం. 1
*  దైవం మానవ రూపంలో - శ్రీశిరిడి సాయి మహత్యం  
*  బలపం పట్టి భామ బళ్లో - బొబ్బిలి రాజా
* పాహీ త్రిలోకైక జనని - కనక దుర్గ మహిమ
* ముసిన ముత్యాలకేలే - అన్నమయ్య
* పాడనా శిలను కరిగించు గీతం - శీను వాసంతి లక్ష్మి
* బాలమురళి కృష్ణ నాకు బాల్య మిత్రుడే - బొంబాయి ప్రియుడు
*  ముసిముసి నవ్వుల లోనా - బ్రహ్మ

 హిందుస్తానీ సంగీత సంప్రదాయంలో దీని పేరే మాల్కోస్.  

ఈ రాగములో ఉన్న కొన్ని హింది పాటలు : 

* ఆయే సుర్ కే పంచి - సుర్ సంగం

* ఆధ హై చంద్మా రాత్ ఆధి - నవ్ రంగ్
* తూ చుపి హై కహా - నవ్ రంగ్
* అఖియ సంగ్ అఖియ లగి - బడే ఆద్మి
* దీప్ జలాయే జో గీతోంకి  - కలాకార్
* జానే బహార్ హుస్న్ తెరా - ప్యార్ కియా తో డర్న క్యా
* మన్ తరపత్ హరి దర్శన్ కో - బైజు బావ్రా
* ఏ మాలిక్ తేరే బందే హం - దో ఆఖే బారహ్ హాత్
* మన్ మోహనా పియా తూ జో మిలే - ఫూల్ కా సేజ్
* జానే వాలే ఓ మేరా ప్రాణ్ - గీత్ గాయా పత్తరోనే
* దేఖో చం చం గుంగురూ బోలే - కాజల్
* మెరే బహిస్ కొ దండా క్యూ మారా - పగ్లా కహి కా
* ఖలియో కి గూంఘట్ - దిల్ నె ఫిర్ యాద్ కియా